Wandelen in Antwerpen – door stad & stilte

Dat Antwerpen, de Scheldestad, een en al romantiek ademt, bewijst deze route die je op sleeptouw neemt langs de eeuwenoude straatjes van het historische, kloppende hart van Antwerpen. Struinen door de intieme Vlaaikensgang, verrast worden door het liefdesverhaal van Quinten Matsijs, tafelen op het zuiders getinte Hendrik Conscienceplein, mijmerend flaneren door het te vaak vergeten Begijnhof of verliefd worden op de architecturale schoonheid van de Handelsbeurs? Romantischer wordt het niet.

Wandelen door het historische centrum staat gelijk aan wandelen door het meest toeristische stuk van Antwerpen. Maar dat dit stadsdeel zo toeristisch is, heeft natuurlijk ook een reden. Tegelijkertijd wandelen we langs stille plekjes waar de toeristen niet komen, we treden kerken binnen om daar even te zwijgen. stad & stilte brengt twee uitersten samen.

We beginnen onze wandeling op de Groenplaats. Van daaruit duik je meteen de Groenkerkhofstraat in, die naadloos overgaat in de Reynderstraat en vervolgens de Vlasmarkt. Nog voor je het zicht op de Schelde krijgt, sla je rechtsaf de Grote Pieter Potstraat in. Daarna wandel je via de Suikerrui, waar je langs DIVA komt — het museum dat schittert met diamant, juwelen en zilver — én de ingang tot de mysterieuze ondergrondse ruien.

 

Heb je nu al genoeg cultuur opgesnoven? Geen zorgen. Bij Barrio smul je van zonnige Spaanse tapas en bij Désiré de Lille proef je een echte lacquemant, huisgemaakt zoals het hoort.

Verhalen van Brabo, Nello & Patrasche

Rond 1900 ontdekte de Antwerpse banketbakker Désiré Smidts in Lille een dunne, gevulde wafel en hij sleutelde net zolang tot hij het perfecte recept had. Zo ontstond de lacquemant: knapperig van buiten, stroperig van binnen.

Op de Grote Markt stuit je op de iconische Brabofontein van beeldhouwer Jef Lambeaux. Eén van de vijf Brabo-standbeelden in de stad. Toen Lambeaux zijn naakte Brabo pontificaal voor het stadhuis plaatste, leverde dat flink wat ophef op in katholieke kringen. Maar kijk: hij staat er nog steeds, fier en onverstoorbaar.

Bij het beeld van Nello & Patrasche op de Handschoenmarkt begint een ander verhaal. Stadsgids Tanguy Ottomer vond dat te weinig Belgen wisten dat dit wereldberoemde verhaal zich in Antwerpen afspeelt. Hij vond een sponsor, selecteerde een kunstenaar, en sindsdien is het beeld uitgegroeid tot het meest gefotografeerde van de stad. Het spreekt tot de verbeelding, jong én oud blijven er stil bij staan.

Van de Vlaaikensgang naar het Putteke

Vandaar maken we een kleine omweg naar de Vlaaikensgang, een verstopt pareltje. Ooit woonden hier de rijstpellers, die ‘vlaaikes’ bakten met wat er overbleef. In de jaren zestig was dit straatje zwaar in verval en stond het op de slooplijst, maar antiquair Axel Vervoordt kocht het en blies het met veel liefde nieuw leven in. Vandaag is het een plek waar de tijd even stilstaat.

Daarna loop je rechtstreeks naar een van de grootste trekpleisters van de stad: de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Of je nu religieus bent of niet, deze gotische reus raakt iedereen. Niet alleen door de architectuur, maar ook door het werk van Rubens dat hier hangt. Ga zeker even naar binnen — rust verzekerd.

Een beetje verstopt maar zeker de moeite is het putteke van Quinten Matsijs. Deze smid werd schilder uit liefde: zijn Catharina mocht alleen trouwen met een kunstenaar. Quinten bewees zijn kunnen door een vlieg zó realistisch op een schilderij te zetten, dat haar vader het verschil niet zag. De rest is legende.

Op de rand van de put lees je:
‘Dese putkevie werd gesmeed door Quinten Matsijs. De liefde maeckte van den smidt enen schilder.’

Via de Blauwmoezelstraat kom je bij café Het Elfde Gebod. Binnen waan je je bijna in een heiligdom met al die beelden van heiligen die de muren vullen. Een bijzondere plek, zowel voor bierliefhebbers als voor beeldverzamelaars.

De Sint-Carolus Borromeuskerk op een Zuid-Europees aanvoelend plein

We vervolgen onze route via de Torfbrug, de Kaasrui en de Wijngaardstraat tot we uitkomen op het Hendrik Conscienceplein. Hier voelt het alsof je even in Zuid-Europa bent beland. Rubens was de grote inspirator achter de barokke pracht van de Sint-Carolus Borromeuskerk. Jammer genoeg gingen zijn plafondschilderingen verloren door een brand, maar de kerk zelf is prachtig gerestaureerd.

Breng zeker een bezoekje, want drie keer per jaar wisselt men hier de schilderijen in een unieke ceremonie, toegankelijk voor iedereen. Dat gebeurt op Aswoensdag, Paasmaandag en tijdens het feest van Maria-Kroning. Op andere dagen betaal je 5 euro entree als volwassene.

Ook op het plein: BOHM & Berkel, een popup restaurant waar de sfeer zomers en licht aanvoelt. Even neerploffen mag.

Verlaat het plein rechts via de Wijngaardbrug en sla dan linksaf naar de Minderbroedersrui. De eerste zijstraat rechts is de Keizerstraat. Alsof je een andere tijd binnenstapt: hier ligt het Snijders & Rockoxhuis, waar je topwerken van Rubens, Van Dyck en Brueghel kunt bewonderen. Maar stap vooral ook even de binnentuin in. Pure stilte, vogels en het ritselen van bomen.

Wat verderop zie je aan de linkerzijde de Sint-Annakapel, ook wel het Keizerskapelleke genoemd. Klein maar fijn.

Stilte van ’t stad

Op de hoek met de Prinsesstraat ligt Kalura, waar je de Siciliaanse zon op je bord krijgt.

We vervolgen onze tocht via de Prinsesstraat, Pieter van Hobokenstraat en de Ossenmarkt. Daar wacht het Begijnhof, misschien wel het best bewaarde geheim van de stad. Altijd toegankelijk, stil, groen en heerlijk om even op adem te komen.

De oorspronkelijke kerk werd vernield en vervangen in 1827. Waarschijnlijk door Pierre Bruno Bourla, de architect van — jawel — de Bourlaschouwburg.

Nu gaan we verder via de Ossenmarkt, Rozenstraat, Frans Halsplein, Sint-Jacobsmarkt, Sint-Jacobsstraat en wandelen dan via Lange Klarenstraat en Korte Klarenstraat tot aan de imposante Handelsbeurs.

Twee keer afgebrand, maar telkens opnieuw herrezen. En hoe! De renovatie is ronduit indrukwekkend. Deze plek wordt niet voor niets de ‘moeder der beurzen’ genoemd. In de Gouden Eeuw keek de wereld hiernaar — en nam gretig over.

Chocolade en nog eens Chocolade

Dan komen we op de Meir. Winkels trekken de aandacht, maar kijk zeker ook omhoog: de gevels zijn een feest voor architectuurliefhebbers. Ze zijn verrassend goed bewaard gebleven.

We sluiten af met iets lekkers bij The Chocolate Line, volgens velen de mooiste chocoladewinkel ter wereld. Dat heeft niet alleen met de pralines te maken, maar ook met de locatie: het Paleis op de Meir, een achttiende-eeuws rococopaleis waar Napoleon ooit verbleef. Later werd het een ontvangstpaleis voor koninklijke gasten. Geschiedenis en chocolade op één plek — beter wordt het niet.

Wanneer we de Meir aflopen richting de Meirbrug, gaan we langs de Boerentoren om zo weer op de Groenplaats te eindigen.